Adrian Tchaikovsky’s Kinderen van de tijd (‘Children of time’) verscheen in 2016 in de oorspronkelijke taal en werd daarin beloond met de Arthur C. Clarke award voor boek van het jaar. Inmiddels heeft uitgever Iceberg books de prachtige taak op zich genomen om het eerste deel te vertalen naar het Nederlands. De volgende delen gaan zeker volgen.
‘De laatste overlevenden van het menselijk ras lieten een stervende aarde achter, terwijl ze wanhopig probeerden een nieuw thuis tussen de sterren te vinden. De voetstappen van hun voorouders volgend stuitten ze op een ondenkbare schat uit vervlogen tijden: een geterraformeerde wereld die is voorbereid op menselijk leven. Maar dit nieuwe Eden is niet wat het lijkt. Tijdens de vele jaren die zijn verstreken sinds de planeet werd verlaten, heeft het werk van zijn architecten rampzalige vruchten afgeworpen. De planeet wacht niet ongerept en onbezet op hen. Nieuwe meesters hebben het van een toevluchtsoord veranderd in de ergste nachtmerrie van de mensheid. Nu liggen twee beschavingen op ramkoers, waarbij ze allebei de grenzen aftasten van wat ze zullen doen om te overleven. Als het lot van de mensheid op het spel staat, is de vraag wie de echte erfgenamen van deze nieuwe aarde zullen zijn.’
Wanneer iemand ooit zal zeggen dat alleen Nederlandse literatuur hoogwaardig en goed leesvoer is, dan is het wellicht een idee om diegene Kinderen van de tijd onder de neus te duwen. Adrian Tchaikovsky is namelijk HET voorbeeld van hoe je een intelligent en goed verhaal neerzet en daarbij ook nog verschillende levensvragen aanstipt en de lezer daarbij meeneemt in de evolutie van een nieuw soort wezen en het verhaal van de laatste mensen op een stervende aarde. Vooral dat laatste gegeven komt angstaanjagend dichtbij met alle klimaatproblemen en extreme weersverschijnselen waar de mensheid momenteel mee te maken heeft. In Kinderen van de tijd wordt de lezer meegenomen in twee verschillende verhalen. Aan de ene kant de mensheid, die door een onleefbare aarde, op creatieve wijze een nieuw onderkomen moet zoeken. Aan de andere kant beleeft de lezer een soort evolutie van spinachtige wezens, die op hun eigen wijze hun wereld proberen naar een hoger plan te trekken.
Hierin is gelijk te merken wat een onderzoek Adrian Tchaikovsky heeft moeten doen om Kinderen van de tijd te schrijven. Hij weet het verhaal van Portia en Bianca en alle anderen zo neer te zetten dat de lezer alleen maar respect krijgt voor deze beestjes en hun manier van communiceren en evolueren. De spinnen communiceren bijvoorbeeld met elkaar via hun poten en trillingen van het web dat ze spinnen. En juist dit verschil in communicatie tussen hen en de mensheid levert juist die situaties op die we zo goed kennen. Dat we eigenlijk veel meer respect moeten hebben voor alle slimme meerpotige wezens die om ons heen leven en door de, eventueel angstaanjagende, buitenkant moeten kijken. Niet alleen spinnen maar ook andere wezens passeren te revue zoals de mieren en hun ongelooflijk bijzondere samenwerkingsmanieren. Kinderen van de tijd is vooral aan te raden voor mensen, die een angst voor meer potigen hebben. Je zult namelijk een respect voor deze beesten ontwikkelen. En daarmee vervaagt ook de scheidslijn tussen goed en kwaad. Want juist doordat de lezer meegenomen wordt in de gedachtegang van deze spinnen, voelen ze steeds minder als een ‘vijand’ aan.
Juist de wisseling in verhaallijn tussen spin en mens maakt dat de lezer geboeid blijft doorlezen. Ook in het stuk over de mensheid worden een aantal interessante elementen genoemd wat tot nadenken zet. Bijvoorbeeld de relatie van mens tot machine, overlevingsdrang en de oerinstincten zoals blijven vechten voor je leven en de behoefte om jezelf voor te planten. Het lijkt bijna te veel om al deze elementen, en die van de spinnen, samen met het ongelooflijke onderzoek dat Adrian Tchaikovsky zal hebben gedaan, in één boek te stoppen. Maar deze auteur schrijft op zo’n manier dat de spanning goed wordt opgebouwd en de informatie in behapbare brokken wordt gegeven. Tel daarbij alle interessante elementen en diverse plotwendingen op en je wordt simpelweg getrakteerd op een intelligent en spannend verhaal dat van begin tot einde boeit. Het hele interessante aan Kinderen van de tijd is dat het boek aanvoelt alsof het moeiteloos in de toekomst echt zou kunnen gebeuren. En juist dat gegeven maakt het verhaal extra spannend en eng.
Kinderen van de tijd is sciencefiction zoals deze zou moeten zijn. Boordevol boeiende wezens, belangrijke vraagstukken, spannende plotwendingen en een auteur die duidelijk weet waar hij het over heeft!
Beoordeling: 10/10
Kinderen van de tijd is onderdeel van een trilogie en verscheen in de Nederlandse vertaling bij uitgeverij Iceberg Books. Ook de vervolgdelen zullen door deze uitgever vertaald gaan worden. Zie https://adriantchaikovsky.com/ voor meer kunst en informatie over zijn boeken. Zie https://www.iceberg-books.nl/ voor meer fijne sciencefiction publicaties in de Nederlandse taal.
