‘Ze dacht aan de paarden, de ogen in de aarde. Ze dacht aan dat nummer, zestien. Dat vreemde nummer…’ De synopsis van Greg Buchanan’s debuut Zestien paarden roept al veel nieuwsgierigheid op. De moord op zestien paarden waarbij de hoofden tentoongesteld zijn in een soort grotesk schouwspel roepen veel sinistere en onheilspellende gevoelens op. En de titel ‘Forensisch dierenarts’ is een beroep wat zelden tot niet in eerdere thrillers omschreven is…
‘Welk dodelijk gevaar houdt iedereen in de greep? In het slaperige kustplaatsje Ilmarsh in Engeland ontdekt rechercheur Alec Nichols de hoofden van zestien paarden. Ze zijn deels begraven en vormen samen een cirkel. Het meest raadselachtig is dat van alle hoofden één oog zichtbaar is, dat naar de hemel is gericht. Alec weet niet wat hij met dit ongelooflijke schouwspel aan moet en roept de hulp in van forensisch dierenarts Cooper Allen.
In de dagen die volgen, ontdekken Cooper en haar team een reeks tot dan toe ongemelde misdaden in de gemeenschap: vermissingen, afpersingen, brandstichting en mishandelingen. Niets is wat het lijkt en iedereen is verdacht. Om het mysterie te ontrafelen moeten Alec en Cooper nauw samenwerken. Het wordt een race tegen de klok. En de prijs blijkt hoog…’
Wie dit boek leest als een standaard thriller of een whodonnit zal bedrogen uitkomen. Vanaf de eerste bladzijden is namelijk al duidelijk dat auteur Gregg Buchanan afwijkt van de standaarden. Hoofdstukken variëren sterk van lengten, er worden verschillende schrijfstijlen en opzetten gebruikt en de typen misdaden die omschreven worden zijn verre van alledaags. De wisseling tussen verschillende verhaallijnen, personages en zelfs de tijd waarin Zestien paarden zich afspeelt, zorgt voor het gevoel dat je puzzelstukjes van verschillende puzzels probeert in elkaar te passen. De omschrijvingen die Greg Buchanan bijvoorbeeld gebruikt voor de gebeurtenissen rondom de paarden is gedetailleerd, grotesk, bijna sinister poëtisch. Details als paardenhoofden die in een bepaald patroon zijn neergelegd, het gebruik van grafkisten en dergelijke zorgt dat Zestien paarden een flinke dosis horror bevat. De duistere en broeierige sfeer die hiermee gecreëerd wordt, zorgt voor een sterke spanningsopbouw in het verhaal.
Ook laat Zestien paarden zien dat Greg Buchanan niet vies is van een beetje poëzie. Het boek bevat namelijk diverse intrigerende quotes die de moeite van het nalezen waard zijn:
‘De eenzamen gingen uiteen en overal bloeide er leegte op. Ooit stelde ik een vraag: ben je liever onverschillig, of wreed? Maar er was een geheim, nietwaar? Er was een keuze die verder ging dan andere keuzes. Er was iets prachtigs gaande. Die avond merkte ik dat ik danste. Die avond was ik mezelf.’
En:
‘Van alles en iedereen die hier geweest was, bleef er een stukje achter in het water, in de grond. Tekenen van leven. Fluisteringen van kennis. Verzamelingen stemmen, gevangen aan de grens van alles van betekenis, als een menselijke machine, als geschiedenis in een potje.’
Dit soort uitspraken passen ontzettend goed bij de duistere en donkere sfeer van het boek, maar geven het verhaal ook een extra (literaire) dimensie. De subtiele plaatsing van de poetische quotes op de juiste plek in Zestien paarden laat zien dat Greg Buchanan een literaire opleidingsachtergrond heeft. In dit boek is niet zozeer het vinden van de dader het belangrijkste element. Vooral de verhoudingen tussen de verschillende personages (vaak ook ambigue), relaties tussen ouder en kind, trauma, angst, schuld en schaamte spelen een grote rol in Zestien paarden net als het leven op afgelegen gebieden, die door de rest van de wereld al vergeten lijken te zijn.
Het resultaat is wellicht een verhaal dat niet iedereen zal bekoren, maar wel een onuitwisbare indruk achterlaat en stof tot nadenken geeft. Juist de combinatie van horrorelementen, poezie, verschillende soorten schrijfstijlen en een onverwachte verhaallijn maakt dat het boek verrassend is en gemakkelijk wegleest.
Beoordeling: 9/10
Zestien paarden is het debuut van Greg Buchanan en in het Nederlands verschenen bij uitgever HarperCollins. Greg Buchanan leeft in Schotland en heeft Engels, Ethiek en creatief schrijven gestudeerd. Door velen wordt hij gezien als een veelbelovend talent.
