Stilte kan oorverdovend zijn. Het boek Vox, waar theoretisch taalkundige Christina Dalcher mee debuteert, wordt qua sfeer, niet onterecht, vergelijken met Het verhaal van een dienstmaagd. Ook in Vox worden vrouwen duidelijk onderdrukt en als minderwaardig gezien, maar hier wordt het op een geheel andere manier in de praktijk gebracht…
‘Je mag honderd woorden per dag spreken. Eén woord meer en je krijgt een stroomstoot van duizend volt. Welkom in het nieuwe Amerika.
Dr. Jean McClellan brengt haar tijd in stilte door. Ze heeft een teller om haar pols die elk woord bijhoudt dat ze spreekt. Ieder woord boven de honderd zorgt voor een krachtige stroomstoot. En dat is niet de enige maatregel die de nieuwe regering heeft opgelegd.
Sinds er een extreem conservatieve partij aan de macht is gekomen, zijn miljoenen vrouwen hun baan kwijtgeraakt. Hun bankrekeningen zijn bevroren, hun paspoorten ingetrokken. Meisjes leren niet langer lezen en schrijven. Wie zich niet aan de regels houdt, wordt weggevoerd naar een heropvoedingskamp en komt nooit meer terug.
Dan staan er ineens twee mannen op de stoep. Voordat Jean het zwijgen werd opgelegd, was ze een begenadigd wetenschapper en nu is haar kennis hard nodig. De mannen doen Jean een aanbod dat ze niet kan weigeren: ze mag weer ongelimiteerd praten. Maar tegen welke prijs?’
Je zou maar honderd woorden per dag mogen spreken… Christina Dalcher schetst in Vox hiermee een angstaanjagende samenleving, waarbij vrouwen wel op één van de meest erge manieren onderdrukt worden; namelijk het afnemen van hun stem. En dat niet alleen: Boeken worden achter slot en grendel gelegd, bankrekeningen bevroren, zodat vrouwen niets meer zelfstandig kunnen doen. Meisjes krijgen van jongs af aan al een polsband om en worden beloond, wanneer ze de hele dag hun mond niet open doen. Als lezer lopen de rillingen over je rug, bij het lezen van deze bizarre wereld. En vooral de weg hier naartoe, dat door de auteur overtuigend wordt neergezet. Het is hierbij duidelijk dat Christina Dalcher zelf een theoretisch taalkundige achtergrond heeft, gezien de terminologie, dat veelvuldig in Vox gebruikt wordt. Jean is de belangrijkste personage uit het boek, maar daarbij speelt haar man Patrick en haar kinderen ook een grote rol. De kracht van deze personages blijkt uit de gevoelens die ze bij de lezer oproepen. Waarom doet Patrick niet meer om Jean te helpen? Gevoelens van walging en medelijden bij de manier waarop de oudste zoon tegen zijn moeder spreekt.
Alhoewel het boek heel krachtig begint, zakt het verhaal in de tweede helft wat in. Jean wordt gevraagd om met haar vroegere team de president te helpen en al snel blijkt dat er aan veel afschuwelijker doelen gewerkt wordt. En de manieren waarop Jean en haar team dit probeert te voorkomen is niet altijd geheel duidelijk voor de lezer. Hoe weet Patrick bijvoorbeeld het geheim van Jean? En hoe komt Jean en haar gezin op de plek waar ze zich aan het eind van het verhaal bevinden? En wat is er nu precies gebeurd met de regering en met Patrick? Dit zijn een aantal vragen, waarvan het zonde is, dat dit door het verhaal bij de lezers worden opgeroepen. Wanneer Christina Dalcher deze zaken net iets beter had doordacht en uitgevoerd, had Vox zich zeker kunnen meten met meesterwerken zoals Het verhaal van een dienstmaagd.
Concluderend start Vox heel sterk met de schets van een originele maar angstaanjagende wereld met personages die de lezer weet te raken. Ook de studieachtergrond van de auteur is duidelijk terug te vinden in haar verhaal. Wel blijf je als lezer na het dichtslaan van het boek met vragen zitten, die door Christina Dalcher wat beter uitgewerkt hadden kunnen worden.
Beoordeling 7/10
Vox is het debuut van theoretisch taalkundige Christina Dalcher en in het Nederlands verschenen bij uitgeverij Boekerij. Het boek is verkrijgbaar als papieren variant en als ebook.
