Van de auteur van De Poppenfabriek komt opnieuw een verhaal dat zich in de negentiende eeuw afspeelt, maar een ander fenomeen belicht. Namelijk de zogenaamde freakshows, wat voor de mensen met afwijkende lichamelijke kenmerken in deze tijd de manier was om naam te maken en beroemd te worden. Denk hierbij aan Siamese tweelingen en vrouwen met baarden. In de huidige tijd waarin we leven natuurlijk ondenkbaar, maar vroeger was dit een beroep waar veel geld en bekendheid mee te vergaren was. Tot het koningshuis aan toe. Het luipaardmeisje Nell is natuurlijk een fictief karakter, maar in Circus der Wonderen wordt door Elizabeth Macneal wel overtuigend de ervaringen van deze persoonlijkheden beschreven.
‘Komt dat zien, komt dat zien! Het is 1866 en Engeland is in de ban van het circus. Menigten verdringen zich om een glimp op te vangen van leeuwentemmers, trapezeartiesten en andere wonderen.
Wanneer Jasper Jupiters Circus der Wonderen in een kustplaatsje in Zuid-Engeland arriveert, verandert het leven van Nell voorgoed. Haar vader verkoopt haar aan de circusbaas als luipaardmeisje, vanwege haar vele moedervlekken. Nell leeft gedwongen verder als deel van het circus, maar wanneer haar roem groeit en ze vriendschap sluit met Jaspers zachtaardige broer Toby, vindt ze haar levenslust langzaam terug.
Het duurt niet lang voordat de kranten Nell omschrijven als het achtste wereldwonder. Maar wie vertelt haar verhaal eigenlijk? En wat gebeurt er als ze Jasper en het circus dreigt te overschaduwen?’
Elizabeth Macneal vertelt met Circus der Wonderen het verhaal van Nell, die moet leven met een huidafwijkingen en daardoor door haar directe omgeving als ‘anders’ wordt gezien en zelfs gepest wordt. Totdat de beheerder van een circus haar een uitweg biedt, en ze door haar vader verkocht wordt. Alleen dat laatste gegeven is iets om in de huidige tijd van te gruwelen, maar in de negentiende eeuw kwam dit vaker voor. Met Circus der Wonderen krijg je hierdoor een boeiend kijkje in het verleden. In de huidige tijd wordt er steeds meer gesproken over diversiteit en acceptatie, maar toentertijd had men met een afwijking vaak ook weinig andere mogelijkheden. Plus er was ook veel geld en bekendheid met te verdienen. Mooi hierbij is dat haar rol in het circus Nell ook een zekere mate van zelfacceptatie en plezier in het leven vindt. Juist deze persoonlijke ontwikkeling wordt door auteur Elizabeth Macneal treffend en mooi beschreven.
Dat succes en faam een keerzijde heeft, weet iedereen. Een boeiende ontwikkeling is dan ook wanneer Nell te succesvol wordt en er jaloezie en nijd om de hoek komt kijken. Sterk is hierbij dat Elizabeth Macneal in Circus der Wonderen ook de broers Jasper en Toby aan het woord laat. Hun ervaringen in de oorlog, de worsteling om rond te komen en de wil om gezien te worden. Juist de jaloezie die gepaard gaat met Nell haar succes is heel herkenbaar en ook eigentijds, waardoor de lezer zich gemakkelijk kan inleven in de belevenissen van de personages. De verschillende personages hebben duidelijk hun eigen achtergrond, waarden en normen, maar streven ook ergens hetzelfde doel na, namelijk herkenning en acceptatie. En voor de één is het beduidend moeilijker om hierin zijn weg te vinden, dan voor de ander. En dat meer standaard mensen juist ook het verlangen kunnen hebben om afwijkend en uniek te zijn.
Net als De Poppenfabriek geeft Circus der Wonderen een uniek kijkje in het verleden, waarbij ook herkenbare thema’s uit het heden aangestipt worden. Met intrigerende personages brengt Elizabeth Macneal een duidelijke boodschap aan haar lezers.
Beoordeling: 9/10
Zowel De Poppenspeler als Circus der Wonderen verschenen in Nederlandse vertaling bij uitgever The House of Books. Auteur Elizabeth Macneal is naast een Schotse auteur ook een enthousiaste keramiste. Haar boeken zijn verkrijgbaar bij de betere boekhandel.
